داخلی سازی ۹۰ درصدی موتور XUP ایران خودرو
مدیر طرح موتور XUP، با بیان اینکه قطعات موتور XUP توسط زنجیره تامین داخلی تولید می شود، اظهار کرد: اصلی ترین نقطه قوت دو خودروی پارس و وانت آریسان دو با موتور XUP، استفاده از زنجیره و توان تولید قطعات داخلی است؛ شاید بتوان گفت در تولید این موتور بیش از 90 درصد خودکفا هستیم و تمام قطعات مکانیکی این موتور به صورت کامل در داخل کشور تولید می شود.
ایکوپرس_ محمد کاظمی، با بیان اینکه پس از تولید وانت آریسان یک با قوای محرکه پیکان و موتور OHVG و نیز پس از تغییرات بسیار زیادی که در زمینه استانداردهای آلایندگی و مصرف سوخت اتفاق افتاد، تقریبا در انتهای سال 98 در سطح کلان ایران خودرو تصمیم گرفته شد که محصول جدیدی به نام موتور XUP بر اساس تمام قابلیت ها و زنجیره تامینی که این موتور در ایران خودرو داشت، توسعه یابد، کاظمی افزود: موتور XU7 یکی از مهمترین موتورهای با تیراژ بالای ایران خودرو بود که هم خط تولید کامل و هم سازندگان و زنجیره تامین بسیاری داشت که این تولید را پشتیبانی می کردند، بنابراین در سال 98 تصمیم به اجرای طرح ارتقا و توسعه موتور XU7 گرفته شد.
وی افزود: این موتور نسبت به موتور پایه خود یعنی XU7 تغییرات بسیاری داشت و بیش از 30 قطعه در آن به صورت کامل تغییر کرد و موتوری کاملا جدید به وجود آمد تا بتواند استانداردهای آلایندگی و مصرف سوخت را که استانداردهای الزام آور است را دارا باشد.
مدیر طرح موتور XUP، با بیان اینکه در این طرح، مهم ترین مسئله ما مصرف سوخت و آلایندگی موتور بود، یادآور شد: موتور XU7 از استاندارد آلایندگی اروپا دو به اروپا چهار ارتقاء داده شده بود اما موتور XUP از استاندارد آلایندگی اروپا پنج برخوردار است، به ویژه اینکه مصرف سوخت ترکیبی آن نیز بر روی خودروی پارس تقریبا هفت و نیم لیتر در 100 کیلومتر و بر روی خودروی آریسان هشت و نیم لیتر در 100 کلیومتر است. از ابتدای طرح نیز مقرر شد که موتور XUP به صورت دوگانه سوز طراحی و تولید شود تا بعدا بتواند در محصولات آریسان، سمند، پژو 405 و پارس استفاده شود اما به دلیل الزامات استانداردی، دو خودروی سمند و 405 از خط تولید ایران خودرو خارج و دو خودروی پارس و آریسان تولید شدند.
وی با اشاره به تغییرات این موتور نسبت به موتور پایه، عنوان کرد: در موتور XUP، برخی قطعات مانند مجموعه شاتون و پیستون به طور کامل تغییر کرده و جدید است. میل لنگ و یاتاقان ها نیز کاملا جدید هستند؛ بر روی بلوک موتور که تولید ایران خودرو است نیز تغییراتی صورت گرفته و سرسیلندر و چندراهه هوای این موتور کاملا جدید شده و به موتور XUM نزدیک است. باتوجه به اینکه این موتور دوگانه سوز طراحی شده است تغییرات موادی در سوپاپ هوا و دود و سیت سوپاپ ایجاد شده است. همچنین افزایش نسبت تراکم موتور به ده و نیم برای دستیابی به حداکثر توان و گشتاور بخصوص در حالت سوخت CNG انجام شده است. تسمه زمانبندی این موتور از لحاظ جنس به دلیل تقویت موتور تغییر کرده است. مسیر هوای ورودی به موتور جدید شده و از محفظه صافی هوای موتور TU5 استفاده شده است. درپوش دریچه های موتور و مسیر گازهای محفظه لنگ (CVS) موتور نیز تغییر کرده تا مشکل نشتی روغن از این قسمت حل شود.
کاظمی هم چنین با بیان اینکه شمع موتور XUP شمع سوزنی است تا بتواند پایداری احتراق را ایجاد کند، خاطرنشان کرد: روغن به کار رفته در این موتور روغنی است که بتواند پایین ترین میزان اصطکاک را ایجاد و مصرف سوخت را کاهش دهد. جعبه دنده در این موتور نیز تغییر یافته است و نسبت دنده ها کاملا جدید شده اند تا بتواند با موتور برای رسیدن به اهداف بیشینه تطابق را داشته باشد.
وی با بیان اینکه برخی از قطعات جانبی موتور که اصلی ترین قطعات آن نیز به شمار می روند مانند قطعات الکترونیکی وECU، تغییراتی داشته اند. در یک نسخه تولیدی این محصول از دریچه گاز و پدال برقی استفاده شده است. ضمن اینکه قطعه خودرویی بسیار مهمی که به این موتور افزوده شده، منبع انبساط آب بوده که موجب تغییر کامل سامانه خنک کاری خودرو و موتور شده است. در واقع از منبع آب استفاده شده تا مشکل هواگیری سامانه خنک کاری موتور که باعث خراب شدن واشر سرسیلندر بوده است تا حدود بسیار زیادی حل شود و در حال حاضر در محصول آریسان دو و پارس این مشکل مرتفع شده است.
مدیر طرح توسعه موتور XUP، با بیان اینکه موتور XUP شاید آخرین نسل از موتور XU7 باشد و این موتور در آینده با توجه به سند راهبردی قوای محرکه ایران خودرو بازنشسته خواهد شد، اظهار کرد: زیرا استانداردهای مصرف سوخت و آلایندگی متناسب با نیازها و استانداردهای جهانی هر روز سختگیرانه تر می شوند.
وی با اشاره به اینکه نسخه بنزین سوز موتور XUP دارای توان 72 کیلووات و گشتاور 142 نیوتن متر و نسخه گازسوز آن دارای توان 68 کیلووات و گشتاور 130 نیوتن متر است، عنوان کرد: پس از طراحی موتور EF7 گازسوز، موتور XUPنیز موتور پایه گازسوز شد، زیرا موتور XU7 که از قدیمی ترین موتورهای ایران خودرو به شمار می رفت، در اصل یک موتور دوگانه سوز بود؛ اما موتور XUP که در حال حاضر بر روی محصول آریسان دو قرار دارد، تنها به شکل دوگانه سوز تولید می شود و سعی شده است تا جای ممکن پایه گازسوز تولید شود.
کاظمی با بیان اینکه به صورت کلی یکی از اهداف اصلی موتور XUP این بود که نسبت به موتور قدیمی خود، افزایش توان و گشتاور 10 درصدی و کاهش حداکثری مصرف سوخت ( دو لیتر) نسبت به موتور پایه داشته باشد، اظهار کرد: برخی از مشکلات موتور پایه که مهم ترین آن سوختن واشر سرسیلندر بود، با تغییر سیستم خنک کاری به طور کامل حل شده است. اما مهم تر از موارد مذکور، به دلیل حفظ زنجیره تامین، سرمایه گذاری و هزینه ای که طی سال های بسیار زیادی توسط ایران خودرو و سازندگان بزرگ کشور صرف تولید قطعات این موتور شد و هم چنین به علت تغییرات بسیار زیادی که در قوانین بالا دستی مصرف سوخت و آلایندگی و نیز مشتری مداری و نیازمندی های مشتریان اتفاق افتاد، انجام این تغییرات لازم بود تا بتوانیم زنجیره تامین را حفظ کنیم.
وی با اشاره به اینکه خودروی آریسان دو نسبت به خودروی آریسان یک تغییرات بسیار زیادی دارد، گفت: مهم ترین تغییرات صورت گرفته در این محصول، محرک شدن چرخ جلوی آن است؛ تا پیش از این چرخ های عقب این خودرو محرک بود.
مدیر طرح توسعه موتور XUP، با بیان اینکه این خودرو نسبت به خودروی پایه دارای چند تغییر اساسی است، اظهار کرد: در این محصول از پلتفرم یکپارچه استفاده شده است؛ یعنی محفظه موتور، محل جانمایی آن و شاسی خودرو آن تغییر یافته است. هم چنین جانمایی مخزن گاز و چرخ زاپاس در پلتفرم جدید آریسان تغییر کرده و مشتری می تواند از فضای کامل اتاق بار استفاده بهینه کند.
وی در ادامه یادآور شد: بر اساس سیاست راهبردی ایران خودرو که برنامه مشخصی برای راهبرد مصرف سوخت و آلایندگی قوای محرکه طراحی و تدوین کرده، موتور XUP طراحی شده است و حدود دو سال از تولید انبوه گذشته و از بهره برداری آن می گذرد و تاکنون 220 هزار دستگاه از این موتور تولید شده است. در ابتدا برنامه این بود که از این موتور تنها در محصولات پارس و آریسان استفاده شود اما باتوجه به اینکه این موتور پایه گازسوز است، ایران خودرو برنامه دارد تا از این محصول بر روی خودروی سورن نیز استفاده شود؛ اقدامات اولیه این برنامه انجام شده و در مرحله اخذ مجوز تولید و فروش سورن با موتور XUP قرار داریم.
مدیر طرح توسعه موتور XUP، با بیان اینکه اصلی ترین موضوع در توسعه موتور XUP بحث استفاده از توان زنجیره تامین بوده است، بیان کرد: توان تولید موتور XUP روزانه 800 عدد است که برنامه و تولید نیز می شود. این موتور در زمان کوتاهی به شمارگان بسیار بالا رسید.